Cortisol! Corti-wat? De ins en outs van het stresshormoon
Stress lijkt een mode term te zijn geworden. We hebben er allemaal last van maar weten we wel wat het is? En wat het voor effecten heeft op ons? Stress is niet zozeer het gevoel wat je hebt maar het begint met het hormoon wat wordt aangemaakt wanneer je lichaam de waarschuwing krijgt dat er gevaar dreigt. Stress wordt aangejaagd wanneer er direct of indirect gevaar dreigt. Ook kan het worden opgewekt wanneer je jezelf te druk maakt. Of wanneer je geen rust meer krijgt in je lijf. De schade die de verschillende stresshormonen je geeft is immens. Sterker nog, het aantal mensen dat sterft ten gevolge van stress wordt ieder jaar hoger.
De gevolgen van stress zijn dodelijk.
En omdat ons tempo steeds hoger wordt lijkt het normaal te zijn geworden dat je op dagelijkse basis stress ervaart. Zeg eens eerlijk, hoe vaak heb jij een verhoogde hartslag? Zweet je iets te veel? Heb je buikpijn, hoofdpijn of last van duizeligheid? Dat zijn lichamelijke klachten gebaseerd op stress.
Het gaat vooral om bewustwording. Heb je tijdelijk een situatie waardoor je meer stress ervaart en weet je dat het daarna rustiger wordt? Niets aan de hand. Maar loop je al een tijdje op je tenen en weet je niet wanneer het rustiger wordt? Of wat je moet doen om het op te lossen? Kan je het niet zo goed aan en ligt er teveel op je bord? En lost je vakantie niets op voor je? Neem jezelf dan goed in acht. Ga erover in gesprek met professionals, met je geliefden. Probeer hun tips toe te passen.
Stresshormonen
In dit artikel leg ik uit welke stresshormonen er zijn en welk effect deze hebben op jouw lichaam en geest. Verschillende stresshormonen ontketenen allerlei lichamelijke reacties en reflexen. Je bloeddruk en hartslag gaan omhoog, je zult bijna geen pijn voelen en je suikerspiegel stijgt zodat je, wanneer nodig kunt vluchten. Dat is vaak tegenwoordig niet meer aan de orde van de dag, gelukkig maar. Maar de reflexen van je lichaam reageren hetzelfde op een overvolle to-do lijst als op een achtervolging van de politie. Grof gesteld natuurlijk. Doordat dit onderscheid niet meer duidelijk kan worden gemaakt door je lijf wordt je lichaam en geest chronisch te zwaar belast.
Adrenaline wordt aangemaakt in de bijnieren en zorgt voor een snellere hartslag en een hogere bloeddruk. Het zorgt er ook voor dat de toevoer van bloed in je lichaam verandert, er gaat meer bloed naar je spieren en je hart, minder naar je huid en je ingewanden. Je zult meer zuurstof in kunnen ademen. Het zet je spijsvertering op een laag pitje zodat de energie naar je spieren en hersenen gaat. Je zenuwstelsel kan sneller werken en in actie komen. Noradrenaline wordt ook aangemaakt in de bijnieren en bij stress komt dit hormoon ook vrij. De effecten lijken op die van adrenaline.
Wat is de rol van Cortisol op stress?
Cortisol komt vrij als gevolg van het vrijkomen van adrenaline en noradrenaline. Het heeft als doel om je lichaam na de directe shock weer terug te brengen naar de originele balans. De eiwitten in je spieren worden hiervoor afgebroken en omgezet in aminozuren. En deze worden weer omgezet in glucose. Hiermee stijgt ook je bloedsuikerspiegel enorm. Daarbij wordt je immuunsysteem tijdelijk uitgeschakeld en je spijsvertering wordt vertraagd.
Het effect hiervan is dat je lichaam zich continu richt op het herstellen van de impact van de stress op het lijf in plaats van op het gezond houden van de cellen. Je loopt een hoger risico op suikerziekte, hart- en vaatziekten. Je kunt te maken krijgen met huidproblemen, last hebben van je immuunsysteem en je spijsvertering. Je kunt last hebben van minder energie en vatbaarder zijn voor ziektes. Ook heeft het effect op hoe je je voelt, je kunt je of leeg voelen of juist erg opgejaagd.
Om je Cortisol te verlagen kun je meerdere dingen doen:
- Minder cafeïne en energiedrankjes
- Dagelijks voldoende rust inbouwen en zeker 2 uur voor het slapen relaxen
- Meditatie en/of mindfulness
- Zink, magnesium en Ashwagandha hebben bewezen resultaat
Bovenstaande tips werken. Echt. Maar er gaat tijd overheen eer je resultaat ziet. Wat nou als dit niet voor je werkt? Blijf dan niet alleen knokken en pak je stress samen aan met een professional.
Wil jij stress verminderen? Doe dan mee met de GRATIS training: productiever werken zonder risico op stress of een burn-out.
