Gastblog door Ems Peters, leefstijladviseur

Ons lichaam zit vernuftig in elkaar. Het balanceert zich onafgebroken. Alle ‘te veel’ en ‘te weinig’ probeert ons lichaam direct te compenseren met kettingreacties om uiteindelijk die balans waarin we ons prettig voelen weer te vinden. Stress verandert onze hormoonhuishouding. Adrenaline en noradrenaline stimuleren een hogere productie van cortisol. Een verhoging van je cortisol merk je onder andere aan een snellere hartslag, hogere bloeddruk, hogere bloedsuikerspiegel en vertraagde spijsvertering. Deze adrenaline boost brengt ons in een perfecte staat om te vechten of te vluchten.

De goede zenuwen!

Bij tijdelijke stress geeft ons dit een focus om te pieken en is het gaaf dat ons lichaam onze geest helpt met deze maatregelen. Heb je langdurig stress, dan blijft je lichaam continu in de vecht- en vluchtmodus waardoor de balans niet kan herstellen en je hiervan ziek kunt worden. Meer info over dat omslagpunt vind je in het artikel: de omslag van stress naar overspannenheid.


Ziek worden van stress.

Chronische stress draagt bij aan een verstoorde hormoonbalans, hart- en vaatziekten, verhoogde bloedsuikerspiegel, verhoogd cholesterol, bijnieruitputting en verzwakking van de ‘bekleding’ van de darmwand. Allemaal termen, maar wat betekent dit concreet voor jou?

Onze darmen staan in direct contact met onze hersenen via een hersenzenuw in ons ruggenmerg. Dit is de reden waardoor je bij stress last kunt krijgen van je darmen. Maar dat betekent ook dat je zelf invloed hebt op de gezondheid van je darmen en de reactie van de stress op je darmen tegen kunt gaan.

Hoe krijg je je darmen in perfecte conditie?

Een goede hoeveelheid van de juiste bacteriën in je darmen! We noemen het microbioom. Die goede bacteriën in onze darmen vermeerderen we door het eten van de juiste stofjes. Macronutriënten zoals koolhydraten, vetten en eiwitten en micronutriënten zoals vitaminen en sporenelementen. Hiermee voeden we alle onderdelen van ons lichaam, inclusief onze hersenen. Juist als we uit balans zijn, hebben we trek in comfort food, voeding met lege calorieën. Dit lekkers zoals snoep, koek en junk food helpt emotioneel kort omdat je er even blij van wordt, maar doet niks voor je darmen. Wrong food -> wrong mindset -> wrong mood. Heal the brain? Heal the gut!

Waar begint langdurige stress precies?

Stress is voor ons bijna normaal, want iedereen is druk. Maar waarmee, wat is de trigger van gezonde stress naar ziek door stress? Is dat ook niet een disbalans?

-Te veel werk vergeten te compenseren met te weinig ontspanning?
-Een druk gezinsleven van moetjes en vergeten genoeg te ontzorgen en te genieten?
-De informatie overload van online prikkels niet kunnen doseren en onafgebroken toelaten?

Of misschien wel een combinatie van alle bovenstaande. Hoe lang hou jij dat vol? Zie ook het artikel Alle ballen hoog houden: topsport of gewoon niet aan beginnen?

Stress opeten?

Je lichaam zelf krijgt ongemerkt aardig wat stressfactoren binnen zonder dat je het door hebt. Voeding dat bestaat uit stoffen die een kettingreactie veroorzaken in je lichaam en daarmee je hormonen in disbalans brengen zoals gifstoffen van pesticiden en bestrijdingsmiddelen (roundup, glyfosaat), omega-6 vetzuren, zware metalen (kwik, lood, cadmium), antibioticakuren (vernietigen alle bacteriën dus ook de goede en beschadigen de mitochondriën (energiefabriekjes in je cellen), parasieten, synthetische zoetstoffen (aspartaam), genetisch gemodificeerd voedsel, de meeste medicijnen van de farmaceutische industrie etc..

Een hele lijst hè? Bijna deprimerend. Maar het lichaam heeft een groot herstellend vermogen en met wat aanpassing heb je zelf invloed op de balans in je darmen en de ernst van de stressreactie in je lichaam.

Hoe kun je het effect verlagen met voeding?

Gevarieerd eten is een inkoppertje maar het gaat wel op.

  • Onbespoten groente, met name groene bladgroente, dat zo min mogelijk bewerkt is Liever geen voorverpakte pakjes en zakjes maar gewoon puur natuur;
  • Een beetje fruit, voornamelijk avocado, bessen en appel;
  • Zaden en noten. Let op: cashewnoten en pinda’s zijn geen noten;
  • Gezonde vetten zoals olijfolie voor in koude gerechten als salades, kokosolie om in te bakken en vetten die rijk zijn aan omega-3 vetzuren zoals walnoten, avocado en krillolie;
  • Gefermenteerd voedsel zoals kimchi en zuurkool;
  • Prebiotica (enzymen die helpen bij een volledige vertering) en probiotica (dit zijn goede bacteriestammen). Hoe groter de diversiteit aan goede bacteriën, des te vrolijker we worden;
  • Vrijwel geen dierlijke producten. Af en toe eieren of een klein doch vet visje zoals sardine, haring of stukje wild gevangen zalm uit Alaska mogen wel;
  • Geen zuivel van koeien. Zuivel van geit of schaap kan wel in beperkte mate met name aangezuurd zoals yoghurt;
  • Vermijd snelle koolhydraten zoals suikers, geraffineerd meel, witte rijst en pasta;
  • Vermijd Genetisch Gemodificeerde producten;
  • Drink ruim water en kruidenthee zodat je lichaam afvalstoffen makkelijk kan afvoeren. Drink liever geen koffie, thee of energiedrankjes en cola omdat cafeïne en theïne de hoeveelheid cortisol verhogen. Vermijd frisdrank en vruchtensap vanwege de suikers.

Hoe kun je nu het beste beginnen als je je darmen beter wil laten functioneren? 

Jarenlang hielp ik machinisten en conducteurs bij de Nederlandse Spoorwegen hun voedingspatroon te verbeteren en dat begon met verandering. Daardoor weet ik dat het het meest effectief is om te beginnen met iets kleins toe te voegen aan je voeding. Toevoegen? Jazeker! Want dan heb je niet het gevoel dat je iets moet laten en toch ga je al gezonder eten en drinken. Start eerst met toevoegen van iets gezonds en bouw en het op. Later ga je vanzelf ongezonde dingen weglaten of minderen! Makkelijk toch? Kun jij ook!

Wil je meer weten over stress en voeding of heb je een specifieke vraag over je leefstijl? Neem dan contact op met mij via vitaal.verhaal@gmail.com

Vitale groet, Ems Peters

——-
Wil je ondersteuning om productiever te worden en stress of een burn-out te voorkomen? Meld je dan aan voor de gratis online training van Henk de Koning: ‘Leer binnen 1 week productiever werken zonder risico op stress of een burn-out’. Of ontdek hier welke resultaten voor jou mogelijk zijn .